MACRO-ECONOMISCHE CONTEXT: Misdaad en straf
Dostojevski kondigt in een brief aan zijn uitgever de ‘pitch’ aan van “Misdaad en straf”, een van zijn meesterwerken, als het psychologische verslag van een misdaad. Hij schrijft: “De plot is brandend actueel. Een jonge man van bescheiden afkom, levend in extreme armoede, verbannen van de universiteit, besluit – door lichtzinnigheid, onnadenkendheid, gebrek aan standvastigheid in zijn principes en onder invloed van de bizarre “slecht verteerde ideeën” die in de lucht hangen – om in één slag uit zijn ellende te raken. Hij besloot een oude vrouw, weduwe van een titulair adviseur (een graad in de Russische administratie onder de tsaren) en een woekeraar, te vermoorden. Het oude besje is dom, doof, ziek, hebzuchtig, past joodse tarieven toe, heeft een slecht inborst, verteert haar naaste en kwelt en exploiteert haar jongere zus. “Ze is nutteloos”, “waarom leeft ze? », « is ze nuttig voor iemand?”, etc. Deze vragen zorgen ervoor dat de jongeman zijn verstand verliest. Hij besluit haar te vermoorden, haar te beroven; […] »
Vanzelfsprekend was de literatuur niet vooruitziend en zag ze Vladimir Poetin niet in de voetsporen treden van de jonge man en Oekraïne niet als de oude vrouw, maar het benadrukt de psychologische beweegredenen van de Russische president. Aangezien we zijn beweegredenen niet kunnen inschatten, is het moeilijk te anticiperen op hetgeen er zal gebeuren, zelfs als we weten dat diplomatie uiteindelijk de overhand zal moeten krijgen waarbij de mogelijke oplossingen door ten minste één kamp als concessies zullen worden beschouwd.
Een conflict dat zal aanslepen
Het idee dat Rusland snel en bijna zonder een schot te lossen de controle kon nemen over het land en de Oekraïense autoriteiten kon uitschakelen bleek een illusie. Niet zozeer dankzij de inzet van de Oekraïense bondgenoten maar wel door het Oekraïense verzet en de zwakte van het Russische leger. Tegelijkertijd is een staakt-het-vuren dat de huidige territoriale posities zou bevriezen onwaarschijnlijk. De winst tegenover de situatie van vóór 24 februari, toen Moskou de Donbass en de Krim al controleerde, lijkt te mager opdat Poetin de invasie waartoe hij besloot kan legitimeren. Het valt daarom te verwachten dat de oorlog zal voortduren. En zelfs indien de vijandelijkheden zouden stopgezet worden, kan men zich moeilijk inbeelden dat de energiestromen, maar ook deze van voedsel en andere grondstoffen zouden normaliseren.
Inflatie ondergraaft het vertrouwen
Wat zowel ondernemers als consumenten zorgen baart, lijkt niet zozeer de mogelijkheid dat de territoriale ambities van Poetin niet bij Oekraïne stoppen of dat massavernietigings-wapens ingezet worden maar de stijgende prijzen en disrupties in de toeleveringsketens. Deze aanbod-problemen doen het vertrouwen wankelen in een dynamische gezinsconsumptie die als groeimotor werd aanzien op basis van:
– de toename van de private spaartegoeden tegenover de situatie vóór de pandemie;
– de meerwaarden op zowel roerende als onroerende activa;
– de afstraffing van voorzichtig sparen door een inflatie die ruim boven de rentevoeten uitsteekt;
– het lage werkloosheidscijfer, waardoor de angst voor werkloosheid afneemt en er dus minder nood is aan een appeltje voor de dorst.
Op vandaag zorgt de inflatie voor een veranderende situatie, zelfs in landen die een automatische loonindexering kennen. Inderdaad, de loonstijgingen – ook al zijn ze aanzienlijk zoals bijvoorbeeld in de VS – volgen de prijsstijgingen niet waardoor de koopkracht afneemt. Bovendien zorgde de inflatie voor een stijging van de rentevoeten, hetgeen, versterkt door de Russische invasie, op de performance van de financiële markten woog en zo voor een negatief vermogenseffect zorgde.
Geen stagflatie
De OESO publiceerde onlangs een schatting van de impact van de Russische invasie van Oekraïne op de economie. Mondiaal gezien zou het leiden tot een daling van het bbp met circa 1 procentpunt en een toename van de inflatie met 2,5 procentpunt. Voor de eurozone zou de groei 1,4 procentpunten lager en de inflatie +2 procentpunten hoger uitkomen.
Ook de ECB paste haar prognoses aan. Voor de Monetaire Unie rekent ze op een groei van 3.7% in 2022 en 2.8% in 2023. Onder een zogenaamd “negatief” scenario zou de groei terugvallen tot 2,3% voor zowel 2022 als 2023. Op inflatievlak verwacht de ECB in haar centraal scenario 5,1% inflatie in 2022 en 2,1% in 2023. Bij het “negatief” scenario loopt de inflatie in 2022 op tot 7,1%.
We kunnen hieruit besluiten dat de inflatie merkelijk hoger zal zijn en langer zal aanhouden dan aanvankelijk door de autoriteiten en de markten werd verwacht, hetgeen uiteraard leidde tot een goede prestatie van geïndexeerde obligaties. Anderzijds is er op basis van de voorlopende indicatoren op dit moment geen reden, ondanks de Russische invasie, de hogere nominale rente of het ongunstige covid-nieuws uit China, om stagflatie als centraal scenario te beschouwen. Hoewel sommige bedrijven rechtstreeks worden getroffen door de vergeldingsmaatregelen die tegen Rusland werden genomen, zullen de globale bedrijfswinsten op lange termijn wellicht niet significant onder druk komen door de geopolitieke spanningen tussen grootmachten.
Hoewel het zeker geen een ontkenning is van de wreedheden die tijdens de Russische invasie van Oekraïne worden begaan, hebben de markten gelijk om het hoofd koel te houden in het licht van een koude oorlog.
Download het volledige artikel in PDF-formaat
Etienne de Callataÿ – etienne.decallatay@orcadia.eu
Contacteer ons:
ORCADIA Asset Management – Ecoparc Windhof
13, Rue de L’Industrie – L-8399 Windhof – Luxemburg
Tel.: +352 27 40 17 20 – info@orcadia.eu
Verantwoordelijke uitgever: Geert De Bruyne – Geert.Debruyne@orcadia.eu
Hoewel de in dit document verstrekte informatie is opgesteld op basis van bronnen die als betrouwbaar beschouwd kunnen worden, is het onmogelijk om de nauwkeurigheid of de volledigheid ervan te garanderen. De geuite meningen kunnen zonder voorafgaande kennisgeving aan wijzigingen onderhevig zijn. Dit document kan niet worden beschouwd als een beleggings-, juridisch of fiscaal advies. Daarom raden wij de lezer sterk aan om, alvorens een beleggingsbeslissing op basis van informatie in dit document te nemen, contact op te nemen met hun adviseurs. Een in het verleden gerealiseerde prestatie is geen garantie voor een toekomstige prestatie. De waarde van effecten is aan veranderingen onderhevig en kan derhalve niet worden gegarandeerd. Geen enkele reproductie van dit document is toegestaan, noch geheel, noch gedeeltelijk zonder de expliciete en voorafgaandelijke toestemming van Orcadia Asset Management.